به نام خدا
رادیو رسانه مانا
دهه 50 شاهد حضور پرقدرت تلویزیون بودیم، همان زمان بسیاری فکرکردند کار رادیو تمام شد، اما دیدیم این قدرت سازگاری رادیو با عوض کردن جدول پخش، استفاده مناسب از موسیقی، ارائه بهتر اخبار و افزایش برنامه‌های مخاطب محور، حضور تازه‌ای پیدا کرد.
با ظهور رسانه های جدید اعم از تلویزیون‌های دیجیتالی، شبکه‌های اینترنتی و ماهواره‌ای، مخاطبان رادیو کم نشده‌اند بلکه نحوه شنیدن رادیو متفاوت شده است. قدرت سازگاری رادیو باعث شده که این رسانه حضور خود را در پِلَت‌فُرم‌های موبایل، سایت‌های اینترنتی و ماهواره‌ای نشان دهد. رادیو هیچ‌گاه تسلیم محیط نمی‌شود بلکه شرایط محیط و نیاز مخاطب را رصد و مطالعه می‌کند و براساس نیاز روز تولید محتوا می‌کند.
مخاطب امروز، مخاطبی بسیار درگیر در محیط اجتماعی است، محیطی بسیار پرآشوب و استرس، که نوعی هراس را در زندگی مردم تمام دنیا حاکم کرده است. رادیو در این محیط پرآشوب، دو کارکرد اطلاع‌رسانی و آرامش‌بخشی دارد. موسیقی مناسب در رادیو از ابزارهای آرامش‌بخش انسان محاصره شده دراین محیط شلوغ است. رادیو آوا با در نظر گرفتن این کارکرد، شنوندگان بسیاری را توانسته است به خود جلب کند.
رادیو یک رسانه گرم است، به این معنی که قدرت تخیل‌سازی مخاطب را فعال می‌کند. مخاطب، محتوای رادیو را می‌شنود و در ذهن خود تصویرسازی می‌کند. مخاطب رادیو برخلاف مخاطب تلویزیون، فعال است نه منفعل. این یک تفاوت بنیادی میان مخاطبان رادیو و تلویزیون است که قدرت خیال افراد را تقویت می‌کند.
مخاطب رادیو به مرور زمان با تعداد معدودی از کانال‌های رادیویی ارتباط حسی برقرار می‌کند و اُنس می‌گیرد، اما بیننده شبکه‌های تلویزیونی بیشتر دنبال برنامه است، یعنی این‌قدر شبکه‌ها را می‌گردد تا یک برنامه‌ای پیدا کند.
امروزه رادیو سعی بسیار دارد تا خود را به روز نگه‌دارد و به محیط خود مسلط شود. امروزه شاهد حضور جمعی هنرمند حرفه‌ای در رادیو هستیم. تولیدات با پشتوانه تحقیق و مطالعه نیاز مخاطب انجام می‌شود و از موسیقی مناسب و محتوای مطلوب برخوردار شده است. در رادیو نویسندگی یا گویندگی و مشاغل دیگر به گونه‌ای است که به فرد حیثیت شغلی و حرفه‌ای می‌بخشد لذا هنرمندان رادیو بسیارتلاش دارند با به‌روز نگه‌داشتن معلومات و دانش خود، از حیثیت حرفه‌ای خود دفاع کنند. این یک صفت بسیار خوب در میان هنرمندان است چراکه رعایت اخلاق حرفه‌ای در رادیو یک اصل است.
دکتر حسن خجسته
معاون سابق رادیو و استاد دانشگاه

*