منوی اصلی سايت
راهبرد بازارسازی
راهبرد بازار سازی، راهی برای ارتقاء کیفیت و کاهش هزینه ها
بخشی از مقاله ای است که مراحل پایانی را می گذراند. مبنای بحث این است که چگونه از ظرفیت ماهوی بازار در درون سیستم صدا و سیما می توان در کاهش هزینه ها و ارتقاء کیفیت استفاده کرد. برخی از منافع این کار نیز در پایان این نوشته ذکر شده است و صد البته برخی معایب نیز وجود دارد که در اصل مقاله به آن ها اشاره شده است.


آیا بازار و کارکردهای آن برای سازمان صدا و سیما مهم است؟ این می تواند یک پرسش اساسی و مبنایی باشد، زیرا این سازمان اساساً نه در زمره سازمان های رسانه ای مشتری مدار در اصطلاح رایج آن است و نه هزینه های خود را مستقیماً از مخاطبان دریافت می کند حتی درآمد آگهی بازرگانی سازمان نیز جزء تعهدات بودجه ای به دولت است و به حساب خزانه کشور واریز می شود و منبع مستقلی برای درآمد نیست، هرچند سازمان صدا و سیما در بازار رسانه ای در معنای خاصی وجود دارد که رقایت در این بازار ، رقابت در تولید و دریافت پیام است  و نه سهم اقتصادی و مالی از این بازار،  با این وجود چرا امروزه "بازار" برای سازمان مهم است و از میان انبوه کارکردهای بازار، کدام یک در وضعیت ارتقاء و افزایش بهره وری سازمان نقش آفرین است؟ چرا امروزه سازمان صدا وسیما باید یک سازمان بازار پایه (Market- Driven) قدرتمندی، در معنای مورد نظر این مقاله، باشد؟ و چگونه این امر محقق می شود؟
سازمان صدا وسیما را می توان یکی از بزرگترین سازمان های رسانه ای دانست که دارای تعداد زیادی شبکه های رادیویی و تلویزیونی داخلی و بین المللی است. از ویژگی های ممتاز این سازمان این است که بخش اعظم نیازهای رسانه ای اش را تولید می کند و البته مقداری را نیز از بازارهای داخلی و  بین المللی تهیه می کند تا ذائقه های و نیازهای متنوع و گوناگون مخاطبانش را پاسخی درخور بدهد. زمانی این سازمان یعنی تا اوائل دهه هفتاد شمسی، دارای دو شبکه سراسری تلویریون با تولید اندک و ساعات پخش محدود بود ولی امروزه بیش از بیست شبکه یا کانال تلویزیونی است که پخش اکثر آن ها شبانه روزی است و حدود سی شبکه تلویزیونی استانی دارد که بین بیست تا بیست و چهار ساعت به پخش برنامه می پردازند. در شبکه های سراسری تلویزیون فقط چهاریا پنج شبکه مسئولیت تولید برنامه های نمایشی و تولید تله فیلم را بعهده دارند و البته علاوه براین تعداد، شبکه های استانی تلویزیون نیز مستقل از تهران به تولید این نوع برنامه ها می پردازند. اما پخش این تولیدات نه فقط در این شبکه ها صورت می گیرد بلکه تمام شبکه های نسل جدید تلویزیون اعم از شبکه های نمایشی داخلی مانند، تماشا، نمایش یا شبکه های بین المللی آی فیلم عربی و انگلیسی نیز غالباً آن ها را پخش می کنند. بر این همه شبکه های استانی را نیز اضافه کنید که آن ها نیز از این تولیدات استفاده می کنند و البته شبکه های تلویزیونی سراسری نیز از تولیدات آن ها نیز بهره مند می شوند و ساعاتی از جدول پخش را به تولیدات استانی اختصاص می دهند. برخلاف تصور برخی که معنقدند این افزایش شبکه ها، معادلات درون سیستم تلویزیون را بهم ریخته و مدیریت برنامه ریزی شده برای پخش این تولیدات را در شبکه های گوناگون سخت کرده، این شرایط فرصت استثنایی برای سازمان صدا و سیما بوجودآورده است تا از ظرفیت پیرامونی از جمله ظرفیت ماهوی بازار استفاده کند و با بازارسازی در میان مجموعه شبکه های تلویزیونی و استانی، کارکردهای مؤثر آن را برای چند هدف مهم بکارگیرد:
1- کنترل و کاهش هزینه های تولید و افزایش بهره وری
2- درجه بندی و تفکیک بهترین یا مناسب ترین برنامه تولیدی که با اقبال مخاطبان مواجه می شود.
3- شناخت مؤثرترین و بهترین عناصر و عوامل تولید، از قبیل کارگردان، نویسنده، بازیگر، و ... ،  نوع داستان، و ...
4- انتخاب بهترین ساختار و زنجیره تولید، و استفاده از آن برای اصلاح ساختارهای تولید دیگر مراکز تولیدی
5- ارزیابی اثربخش و مداوم از توان مدیریت های مراکز و مؤسسات تولیدی و شبکه های سراسری و مراکز استانی صدا و سیما
6- ظرفیت سازی برای ورود ایده های جدید به حوزه تولید
7- ایجاد زیر ساخت مطمئن برای افزایش بهره وری اقتصادی در تولیدات نمایشی
اما پرسش اصلی این است که این "بازارسازی" در سازمان صدا و سیما چگونه می تواند محقق شود، زیرا در ایران بازار رسانه در معنای رایجی که مجاورت با صنعت رسانه است، وجود ندارد و سازمان همواره عرضه کننده کالای عمومی  است که به فراوانی و سهولت در دسترس همگان است و نه کالای خصوصی  که محدودند و سودآور. اما با این وصف، سازمان صدا و سیما را می توان از طرفی یک مرکز تولیدی رسانه ای بزرگی دانست و از طرفی یک مرکز یا سازمان بزرگ پخش رسانه ای است، بطوری که در حال حاضر سالانه تعهدات تولیدی سازمان صدا و سیما در طبقات عالی(نمایشی و پویانمایی ) بیش از دوهزار ساعت است که شامل حدود 540 ساعت پویانمای است و بیش از 100 سریال تلویزیونی و حدود 300 تله فیلم می باشدکه در معاونت سیما، و معاونت استان ها تولید می شود و هرساله هم بر میزان ساعت یا تعداد آن افزوده می شود.
تولیدات نمایشی و پویانمایی و اساساً تولید برنامه ها در طبقات عالی(الف ویژه، الف، ب) از جمله تولیدات گران و پرهزینه و البته بسیار مورد علاقه و توجه بینندگان است. آن چه در بالا آمده حاکی از هزینه مالی قابل توجهی است که برای تولیدات نمایشی صرف می شود. اگر با رعایت نرخ ثابت، با هزینه های ده سال گذشته نیز مقایسه شود، مبلغ قابل توجهی از منابع سازمان صرف این نوع تولیدات می شود. گسترش تولید و افزایش هزینه های تولید، فرصت جدیدی را فرارو قرار داده و ظرفیت های نوی را ایجاد کرده که اگر به درستی بکارگرفته شود می تواند نتایج مورد انتظار پیش گفته را بدست آورد و قدرت سازمانی را از هرجهت افزایش داد.

آدرس ايميل شما:
آدرس ايميل دريافت کنندگان